Czym jest białko?
Białko (proteiny) to makroskładnik odżywczy zbudowany z aminokwasów. Jest podstawowym budulcem organizmu, niezbędnym do wzrostu, funkcjonowania mózgu, zdrowych kości i produkcji hormonów.
Rodzaje białek
Białka, które dostarczają organizmowi wszystkich niezbędnych aminokwasów w odpowiedniej ilości, nazywamy białkami pełnowartościowymi, natomiast te, które nie zawierają wszystkich aminokwasów, bądź jest ich mała ilość, białkami niepełnowartościowymi. I tak, do białek pełnowartościowych zalicza się te pochodzenia zwierzęcego ( np. nabiał, jaja, mięso, ryby), natomiast do białek niepełnowartościowych te pochodzenia roślinnego ( np. zboża, rośliny strączkowe).
Zapotrzebowanie
Ogólnie przyjmuje się, że minimalna ilość białka wynosi 0,75 grama/kg masy ciała. Taka wartość jest umowną wartością opartą na przeciętnym, siedzącym trybie życia. Przy obliczaniu ilości białka dla danego organizmu należy uwzględnić m.in. wiek, wagę, płeć, poziom aktywności oraz stan zdrowia.
Dla kogo?
Większość z nas wychodzi z przekonania, że dieta wysokobiałkowa stosowana jest wyłącznie przez sportowców. Nie jest to do końca prawdziwe twierdzenie. Faktem jest, że uprawiając sporty np. siłowe lub wytrzymałościowe dla zapewnienia lepszych efektów treningu należy stostować wspomnianą dietę. Jednak dla ludzi prowadzących bardziej siedzący tryb życia dieta proteinowa jest również polecana, w szczególności tym osobom, które zmagają się z kontuzjami lub chcących ograniczyć ilość tkanki tłuszczowej w organizmie. Ponadto produkty wysokobiałkowe mogą prowadzić do utraty masy ciała ze względu na uczucie sytości po ich spożyciu.
Produkty białkowe
- Mięso: kurczak, indyk, wołowina
- Ryby i owoce morza
- Jaja i nabiał
- Rośliny strączkowe
- Orzechy i pestki
Zalety i wady
Zalety
Niewątpliwie do jednych z największych zalet diety wysokobiałkowej zaliczyć należy wcześniej wspomnianą utratę masy ciała. Jednak wielu ludzi stosuje ją również w celu zwiększenia masy mięśniowej. Dieta wysokobiałkowa sprzyja również szybszemu gojeniu się ran.
Wady
Choć dieta bogata w proteiny może przynosić liczne korzyści to istnieją jednak grupy ludzi, które powinny jej unikać. Jedną z nich są kobiety w ciąży, gdzie zbyt duża ilość produktów proteinowych i ogólnie nieprawidłowo zbilansowany jadłospis mogą niekorzystnie wpływać na rozwój płodu. Również osoby cierpiące na schorzenia nerek powinny zwrócić szczególną uwagę na stosowanie powyższej diety, gdyż dodatkowe obciążenie tych narządów spowodowane metabolizmem podwyższonej ilości białka, może prowadzić do ich nieprawidłowej pracy.